Een gelekt concept van het aankomende “digital omnibus”-pakket van de European Commission toont ingrijpende wijzigingen die critici ervan verdenken de vlaggenschip‑privacywetgeving AVG drastisch te verzwakken en grote techbedrijven die AI‑systemen trainen een aanzienlijke voorsprong te geven.
De Commissie benadrukt dat het pakket bedoeld is om naleving te vereenvoudigen en bestaande regels voor bedrijven te stroomlijnen. Documenten ingezien door POLITICO echter suggereren dat de hervorming het verzamelen van meer soorten persoonsgegevens door bedrijven zou toestaan, beperkingen op gevoelige data zou versoepelen en zelfs extern toegang tot apparaten zonder toestemming van gebruikers zou kunnen toestaan.
Experts waarschuwen dat de hervorming effectief AI‑ontwikkelaars zoals OpenAI, Google LLC en Meta Platforms in staat zou stellen aanzienlijk meer gebruikersdata te vergaren voor modeltraining, waarmee de bescherming onder de AVG wordt ondermijnd.
Activisten stellen dat kernprincipes van de AVG op de tocht staan. De gelekte tekst wijst op wijzigingen in de definitie van “persoonsgegevens”, een verzwakking van de rechten van betrokkenen en gereduceerde waarborgen voor zeer gevoelige informatie zoals gezondheidsgegevens, politieke affiliatie of seksuele geaardheid.
“Dit ondermijnt de Europese standaarden dramatisch,” zei Jan Philipp Albrecht, een Duitse politicus en sleutelfiguur bij de oorspronkelijke AVG, tegen Politico. Privacy‑voorvechter Max Schrems noemde delen van het concept “een enorme afwaardering van de privacy van Europeanen, tien jaar nadat de AVG werd ingevoerd.”
Een van de omstreden bepalingen zou AI‑bedrijven toestaan om “legitiem belang” als juridische grondslag te gebruiken voor training op persoonsgegevens — een lang gekoesterde wens van grote techbedrijven die gefrustreerd zijn door de huidige AVG‑limieten.
De hervorming volgt op toenemende druk vanuit de industrie. De voormalige Italiaanse premier Mario Draghi waarschuwde vorig jaar dat de AVG innovatie in AI vertraagde, terwijl Nick Clegg van Meta publiekelijk kritiek uitte op de vertraging van EU‑autoriteiten bij beslissingen over data‑gebruik voor AI.
Critici voeren aan dat de maatregelen weinig steun bieden aan kleine bedrijven en vooral voordeel geven aan wereldwijde technologiereuzen. Het officiële voorstel wordt verwacht op 19 november, en privacy‑experts voorzien een intensief laatste ronden lobbywerk van alle partijen.
