Wat is smishing en hoe voorkom je het?

Als je regelmatig onze website bezoekt, weet je waarschijnlijk al dat de online wereld vol gevaren zit. Maar soms is het niet eens nodig om naar louche websites te gaan waar je een nieuwe film in vreselijke kwaliteit wil streamen om ervoor te zorgen dat je persoonlijke informatie wordt gestolen. De mensen die uit zijn op jouw gegevens en inloggegevens zijn vaak creatief, maar soms vertrouwen ze op oudere methoden om hun grijpgrage handen te leggen op jouw persoonlijke informatie. En een van die methoden is smishing – een online oplichterij die vertrouwt op sms-berichten om je te misleiden, zodat jij je persoonlijke informatie prijsgeeft.

Smishing bestaat al een tijdje. Maar het gaat voorlopig niet weg. Nu mensen zich wenden tot VPN’s en andere middelen om hun online gegevens te beschermen, is smishing nog net zo effectief als altijd. Daarom hebben we besloten om diep in smishing te duiken, je te vertellen wat het is en wat je kunt doen om er niet het slachtoffer van te worden.

Wat is smishing?

Smishing is een vorm van phishing die gebruikmaakt van SMS of tekstberichten om ontvangers te misleiden tot het onthullen van gevoelige persoonlijke informatie.

De term “smishing” combineert “SMS” met “phishing.” In een typische smishing-aanval stuurt de dader een tekstbericht dat afkomstig lijkt te zijn van een legitieme bron, zoals een bank, overheidsinstantie of bekend bedrijf. Deze berichten bevatten vaak dringende of alarmerende inhoud die bedoeld is om onmiddellijke actie van de ontvanger te provoceren.

Het bericht kan de ontvanger aansporen om op een kwaadaardige link te klikken, te reageren met persoonlijke informatie (zoals wachtwoorden of BSN), of een telefoonnummer te bellen dat leidt naar een oplichter. Het doel van smishing is om individuen te misleiden tot het bekendmaken van vertrouwelijke informatie die kan worden gebruikt voor frauduleuze activiteiten, identiteitsdiefstal of het verkrijgen van toegang tot beveiligde systemen.

Smishing is effectief omdat mensen tekstberichten vaak meer vertrouwen dan e-mail en vaak snel reageren, vooral wanneer het bericht een gevoel van urgentie of angst oproept.

Zo werkt smishing

Nu we de definities hebben besproken, duiken we dieper in hoe smishing doorgaans werkt:

1. Doelgerichtheid en berichtcreatie

• Afzenderidentificatie: Smishers gebruiken vaak nep-telefoonnummers of nummers die legitiem lijken om hun identiteit te verbergen. Ze kunnen zich voordoen als vertrouwde entiteiten zoals banken, creditcardmaatschappijen of overheidsinstanties.
• Berichtinhoud: De inhoud van een smishing-SMS is ontworpen om een gevoel van urgentie of angst te creëren. Zo kan het bericht beweren dat er een probleem is met je bankrekening, een in behandeling zijnde afschrijving, of een prijs die wacht om geclaimd te worden.

2. Tactieken om betrokkenheid te bevorderen

• Dringende oproepen tot actie: Smishing-berichten bevatten vaak dringende oproepen tot actie om directe reacties uit te lokken. Dit kunnen instructies zijn om accountgegevens te bevestigen, een transactie te verifiëren, of persoonlijke informatie bij te werken.
• Links naar phishingwebsites: De SMS bevat vaak een link die leidt naar een phishingwebsite – een nepwebsite die is ontworpen om op een legitieme website te lijken waar slachtoffers hun persoonlijke informatie invoeren.
• Verzoeken om antwoord: In sommige gevallen kan het bericht de ontvanger vragen rechtstreeks te antwoorden met persoonlijke informatie zoals wachtwoorden, BSN, of andere gevoelige gegevens.

3. Uitvoering van de oplichting

• Gegevensoogst: Wanneer slachtoffers de link volgen die in het smishing-bericht wordt verstrekt, worden ze meestal naar een webpagina geleid die een legitieme website nabootst. Hier ingevoerde gegevens worden door de aanvallers vastgelegd.
• Malware-installatie: Sommige smishing-links kunnen leiden tot het downloaden van malware, die kan worden gebruikt om de activiteiten van het slachtoffer te bespioneren, verdere informatie te stelen, of controle over het apparaat te krijgen.
• Voortgezette fraude: Informatie verkregen via smishing kan worden gebruikt voor verschillende frauduleuze activiteiten, waaronder ongeautoriseerde transacties, identiteitsdiefstal, en verdere phishingaanvallen.

4. Sporen wissen

• Nummerrotatie: Smishers gebruiken vaak wegwerpbare of gestolen telefoonnummers om detectie te voorkomen. Deze nummers kunnen vaak veranderen, waardoor het moeilijk wordt om de daders op te sporen.
• Technologische verfijning: Geavanceerde technieken zoals het gebruik van kortstondige phishingwebsites en het incorporeren van malware die zijn sporen verbergt, verbeteren de effectiviteit van smishing en maken het moeilijker om te bestrijden.

Praktijkvoorbeelden van smishing

Theorie is geweldig, maar hoe ziet smishing eruit in het echte leven?

1. Oplichting met bankfraude-alarm

• Scenario: Slachtoffers ontvangen een sms-bericht waarin staat dat hun bank verdachte activiteiten heeft gedetecteerd op hun rekening. Het bericht vraagt de ontvanger om hun identiteit te bevestigen door op een link te klikken om te voorkomen dat hun account wordt geblokkeerd.

• Resultaat: Het klikken op de link leidt de gebruiker naar een nepbankwebsite waar persoonlijke en bankgegevens worden verzameld door de oplichter.

2. Oplichting met pakketbezorging

• Scenario: Personen ontvangen een bericht dat afkomstig lijkt te zijn van een gerenommeerde koeriersdienst (zoals PostNL of DPD) waarin staat dat er een pakket voor hen is en dat ze op een link moeten klikken om het te volgen of een kleine vergoeding moeten betalen om het vrij te geven.

• Resultaat: De link leidt naar een phishingwebsite die is ontworpen om creditcardgegevens of persoonlijke informatie te stelen.

3. Oplichting met zorgverzekeringspremie-teruggave

• Scenario: Ontvangers ontvangen een sms-bericht waarin staat dat ze in aanmerking komen voor een teruggave op hun zorgverzekeringspremie van hun zorgverzekeraar. Het bericht vermeldt dat dit komt door een nieuw overheidsinitiatief of een wijziging in het beleid. De tekst bevat een link om de teruggave te claimen.

• Resultaat: De link brengt de gebruiker naar een phishing-site die opmerkelijk veel lijkt op het legitieme portaal van de zorgverzekering. Op deze nepwebsite wordt gebruikers gevraagd om hun persoonlijke gegevens in te voeren, inclusief informatie over de zorgverzekering en bankgegevens, om de teruggave te verwerken.

Hoe bescherm je jezelf tegen smishing?

OK, dus smishing is zeker een probleem. En in tegenstelling tot het web, waar VPN Nederland al je gegevens kan versleutelen en beschermen, is er geen tool om jezelf te beschermen tegen smishing-aanvallen. Dus wat kun je doen?

Hier zijn enkele stappen die je kunt nemen om nooit meer slachtoffer te worden van smishing-aanvallen:

1. Wees sceptisch over ongevraagde berichten

Behandel ongevraagde tekstberichten met voorzichtigheid, vooral degenen die om persoonlijke informatie vragen of directe actie vereisen. Legitieme organisaties vragen meestal geen gevoelige informatie via een tekstbericht.

2. Klik niet op verdachte links

Vermijd het klikken op links in tekstberichten, tenzij je er absoluut zeker van bent dat ze afkomstig zijn van een vertrouwde bron. Als je de link toch moet controleren, open dan een webbrowser en typ handmatig de URL van de legitieme website.

3. Verifieer de bron

Als een bericht beweert afkomstig te zijn van een legitieme bron zoals een bank of overheidsinstantie, controleer dan de authenticiteit ervan door rechtstreeks contact op te nemen met de organisatie via contactgegevens van hun officiële website of je eerdere correspondentie.

4. Gebruik spamfilters

Veel smartphones en berichten-apps bevatten opties om spamberichten te filteren en te blokkeren. Activeer deze functies om het aantal ongevraagde teksten dat je ontvangt te verminderen.

5. Houd je persoonlijke informatie privé

Deel nooit persoonlijke, financiële of gevoelige informatie via sms of telefonisch, tenzij je het contact hebt geïnitieerd met een bekende en vertrouwde entiteit.

6. Installeer en onderhoud beveiligingssoftware

Gebruik uitgebreide beveiligingssoftware met functies om kwaadaardige sites te blokkeren, te scannen op malware en realtime bescherming te bieden. Zorg ervoor dat je besturingssysteem en alle applicaties up-to-date zijn met de laatste beveiligingspatches.

7. Controleer regelmatig je accounts

Houd je bankafschriften, creditcardafschriften en alle accounts die mogelijk gecompromitteerd kunnen worden in de gaten. Vroegtijdige detectie van ongebruikelijke activiteit kan verdere schade voorkomen.

8. Gebruik tweefactorauthenticatie

Waar mogelijk, schakel tweefactorauthenticatie in op je accounts. Dit voegt een extra beveiligingslaag toe door naast je wachtwoord een tweede vorm van verificatie te vereisen.

Blijf alert, niet alleen op het internet

Bescherm jezelf tegen de sluwe valstrikken van smishing en houd je persoonlijk informatie ook echt privé. Geniet van een veiligere communicatie via sms door waakzaam te blijven, verdachte berichten te vermijden en onze tips op te volgen.

Door altijd alert, niet alleen op het internet, houdt je zelf controle over wie jouw persoonlijke gegevens onder ogen krijgt.