Het heeft lang geduurd. Sinds de lancering van ChatGPT in 2022 werd al gesproken over hoe AI‑assistenten traditionele zoekopdrachten zouden vervangen. Drie jaar later en met talloze features is dat nog niet echt gebeurd. Maar de recente release van ChatGPT’s eigen Atlas‑browser, met alles wat ChatGPT kan en meer, is duidelijk bedoeld om de toekomst te versnellen en de leiders in de industrie uit te dagen. Toch roept zo’n browser die alles lijkt te weten en het browsen voor je doet ook grote privacyzorgen op.
Waarom roept de ChatGPT Atlas‑browser privacyzorgen op?
Hoe cool, indrukwekkend en levensveranderend AI ook is, het brengt onvermijdelijk privacyzorgen met zich mee. Alle AI‑assistenten worden getraind op bestaande data. Hoe meer gegevens ze over jou hebben – je browsegewoonte, interesses, online activiteiten – hoe beter ze jou én anderen kunnen helpen.
In het afgelopen jaar hebben we talloze verhalen gepubliceerd over AI die de privacy van gebruikers schendt. Van platforms zoals LinkedIn die gebruikersprofielen gebruiken voor AI‑training zonder hun weet, tot vergaderassistenten die gevoelige gesprekken stiekem gebruiken voor AI‑training, tot het lekken van privégesprekken online.
Aan de andere kant hebben we browsers – de toegangspoort van gebruikers tot het internet. Browsers worden vaak aangedreven door gebruikersdata – omdat ze je laten browsen, weten ze wat je online doet, en gebruiken dat om jou advertenties te tonen of soms zelfs je informatie te verkopen aan datamakelaars en adverteerders.
En wat met de ChatGPT‑gestuurde Atlas‑browser? Het bedrijf zegt snel dat hun browser “privacy‑instellingen biedt die je kunt beheersen“. Maar wat betekent dat echt? En hoeveel controle heb je eigenlijk?
Privacyzorgen rond ChatGPT Atlas
Als privacybedrijf zijn wij diep in de systemen en het privacybeleid van ChatGPT’s Atlas‑browser gedoken om te ontdekken of het echt doet wat het zegt om je online privacy te beschermen, en hoeveel controle je daadwerkelijk hebt.
Include web browsing
Alle AI‑assistenten worden getraind op jouw persoonlijke online gegevens, en OpenAI erkent dit vroeg in hun Atlas‑browser‑privacyverklaring. Een gebruiker kan kiezen om hun browsegegevens te delen, die gebruikt worden om de AI van het bedrijf te trainen en de browse‑ervaring voor iedereen te verbeteren.
Dit is uiteraard een grote privacyzaak. Toch is deze functie standaard uitgeschakeld, en moet de gebruiker hem handmatig activeren om zijn gegevens te delen. Dat lijkt een grote winst voor je online privacy, maar kijk dan even verder.
De functie “Include web browsing” is gescheiden van de ChatGPT‑trainingsinstelling, die geïntegreerd is in de browser. Als je de trainingsfunctie ingeschakeld hebt in je ChatGPT‑account (en dat is standaard zo), dan worden je gegevens ook via de Atlas‑browser gebruikt.
Pas als je beide functies handmatig uitschakelt, kun je je data ontzien van AI‑training.
Help improve browsing & search
De volgende functie is bedoeld om de browse‑ervaring te verbeteren. Naast de gebruikelijke diagnostische logs deelt deze functie ook de URL’s die je bezoekt, je online zoekopdrachten, timing en andere data. Misschien wordt dit niet gebruikt om AI te trainen, maar het geeft alsnog je browseactiviteiten en data weg.
De functie kan handmatig worden uitgeschakeld, maar is standaard ingeschakeld.
Incognito‑modus & gegevens‑retentie
Er is veel discussie over hoe anoniem en privé je reguliere incognito‑modus in browsers werkelijk is, maar de Atlas‑browser grijpt naar een iets nieuwere vorm door je incognito‑sessies en chats op te slaan. De chats worden niet in je account opgeslagen, maar wel op OpenAI‑servers. Deze kwestie is zorgwekkend omdat het mogelijk de eerste keer is dat een browser je incognito‑data bewaart.
Browser Memories
Een van de coolere features van een AI‑gestuurde browser is de personalisatie en de potentiële cy‑assistant die iedereen krijgt. Maar daarmee komen uiteraard privacyzorgen.
De Browser Memory‑functie vat pagina’s samen die je in Atlas bezoekt en slaat korte “feiten en inzichten” uit die pagina’s op om toekomstige chats te personaliseren. Dit betekent dat de AI je bestudeert. Na verloop van tijd ontstaat er een langdurig, geautomatiseerd digitaal profiel van jou dat je online gewoonten kent. We hoeven je vast niet te vertellen hoe indringend dit kan zijn.
Tenzij anders aangegeven, worden deze gegevens ook opgeslagen op OpenAI‑servers. Het bedrijf zegt wel dat het “veiligheids‑ en gevoelige‑gegevensfilters toepast ontworpen om persoonlijk identificeerbare informatie (zoals overheids‑ID’s, burgerservicenummers, bankrekeningnummers, online inloggegevens, account‑herstelgegevens en adressen) en privégegevens zoals medische dossiers en financiële informatie buiten te houden”, maar omdat alleen OpenAI toegang heeft tot die data (of wie hen hackt) geloven we het pas echt als we het zien en is onduidelijk hoe die gegevens gebruikt kunnen worden.
Gegevensverwijdering
Stel, je hebt Atlas flink gebruikt en besluit het te verwijderen inclusief al je data. Nou, dat is misschien niet zo makkelijk als je denkt. ChatGPT Atlas slaat gebruikersdata op in meerdere, onafhankelijke datalagen. Dit betekent dat je cookies, Memories en chatlogs allemaal apart worden opgeslagen en je ze handmatig moet verwijderen via verschillende instellingen:
- Chats in ChatGPT: Instellingen → Gegevensbeheersing → Alle chats verwijderen
- Webgeschiedenis en cookies: Instellingen → Web browsing → Geschiedenis verwijderen
- Browser memories: Instellingen → Personalisatie → Browser memories bekijken/verwijderen
Dit zorgt ervoor dat gebruikers onbewust achterblijven met gevoelige restinformatie die gebruikt kan worden voor tracking of zelfs online lekken.
Andere kwesties
Naast privacyissues specifiek voor ChatGPT Atlas heeft de browser dezelfde zorgen als alle grote browsers, waaronder:
- Gegevensdeling met derden en diensten, inclusief je internetprovider, werk‑ of schoolnetwerken en diensten die OpenAI‑API’s gebruiken
- Beheerderzichtbaarheid, waardoor netwerkbeheerders privacybeleid kunnen omzeilen, zien wat je online doet en zelfs je chats kunnen loggen
Een kort overzicht
Hier is een beknopt overzicht van alle zorgwekkende privacyaspecten rond ChatGPT Atlas:
Wat vindt ChatGPT er zelf van?
OK, tegenwoordig is het makkelijker om AI rechtstreeks om een antwoord te vragen dan er zelf over na te denken. En dat hebben we gedaan. We hebben ChatGPT de Atlas‑browser‑privacyverklaring voorgelegd en hem de vraag gesteld: “Zou je een browser met deze privacyverklaring vertrouwen met je online data?“
En het antwoord was:
“Eerlijk gezegd? Nee – niet volledig.”
